Kennis van kwaliteit in bodem en archeologie

Handreiking 8104 Grootschalig monitoringsonderzoek dikte afdeklagen

De nieuwe Handreiking 'Grootschalig monitoringsonderzoek dikte afdeklagen' helpt opdrachtgevers bij de uitbesteding van dit onderzoek met gebruik van 'on site' meettechnieken. Op 13 december 2018 heeft het CCvD Bodembeheer deze handreiking vastgesteld.

Direct naar de handreiking

Monitoring van afdeklagen
In diverse gebieden in Nederland zijn in het verleden over grote oppervlakken vele kilometers aan sloten gedempt met afval. Hierdoor ontstonden grotere, aaneengesloten landbouwpercelen. Om ecologische en landbouwkundige risico’s als gevolg van het dempingsmateriaal uit te sluiten, geldt voor veel van deze dempingen een verplichting om een afdeklaag van een bepaalde dikte in stand te houden. Vaak zijn private partijen als eigenaar verantwoordelijk voor het onderhoud van de afdeklaag, en is een overheid verantwoordelijk voor de monitoring van de dikte ervan.

Handreiking ondersteunt de toepassing van ‘on site’ meettechnieken
Bij monitoring van afdeklagen en leeflagen is nog weinig ervaring met de toepassing van ‘on site’ screeningstechnieken. Deze technieken hebben zich echter al wel bewezen voor andere toepassingen. Zij blijken ook voor monitoring van afdeklagen en leeflagen geschikt. De ontwerp-handreiking beschrijft deze technieken en geeft een toelichting op de mogelijkheden en beperkingen van deze technieken voor het meten van de dikte van afdeklagen en leeflagen. Vervolgens beschrijft de handreiking de stappen die de opdrachtgever doorloopt om te komen tot een goede offerte-aanvraag voor uitvoering van (grootschalige) monitoringsonderzoek van de dikte van afdeklagen/leeflagen. Het gaat om de volgende stappen:

  • Formuleren van de onderzoeksvraag op basis van de aanleiding en het doel van het onderzoek.
  • Verzamelen van informatie voor het onderzoek.
  • Opstellen van een conceptueel site model.
  • Keuze van de onderzoeksstrategie.
  • Inschatten van de haalbaarheid en kosten van de onderzoeksstrategie aan de hand van de eigenschappen en kosten van de beschikbare screeningstechnieken.
  • Opstellen offerte-aanvraag.

Bodemonderzoek van de toekomst
De Handreiking 'Grootschalig monitoringsonderzoek dikte afdeklagen' is opgesteld als onderdeel van het project ‘Bodemonderzoek van de toekomst’. Dit project is in het kader van het Uitvoeringsprogramma bij het Convenant Bodem en Ondergrond 2016-2020 uitgevoerd door een samenwerkingsverband van Waterschap Zuiderzeeland, Provincie Groningen, Omgevingsdienst Midden-Holland, Sweco, Bioclear earth en SIKB. 

Binnen dit project zijn diverse handreikingen ontwikkeld voor opdrachtgevers die nieuwe data over uiteenlopende kenmerken van de (water)bodem willen inzamelen, om de (water)bodem en ondergrond volwaardig te  betrekken in afwegingen over inrichting en gebruik van de leefomgeving. Dit is een ambitie van het Convenant Bodem en Ondergrond 2016-2020 en is in lijn met de doelen van de toekomstige Omgevingswet.
De handreikingen belichten de mogelijkheden van de inzet van ‘on site’ screeningstechnieken. Deze technieken bieden mogelijkheden om voor grotere gebieden tegen aanvaardbare kosten een voldoende betrouwbaar inzicht in uiteenlopende bodemkenmerken te krijgen.